De kunst van het duurzame gebruiksvoorwerp

Kunst
Misschien komt het doordat producten gemaakt van hergebruikt materiaal nog niet gezien worden als functionele gebruiksvoorwerpen, maar als exclusieve kunstvoorwerpen: prachtige objecten, maar niet om te gebruiken. Volkomen onterecht, want al dat innoveren en experimenteren door product vormgevers en architecten heeft geleid tot een grote collectie exclusieve, zeer functionele en duurzame kasten, stoelen, tafels, lampen, serviezen, hekwerken, vloerkleden, kapstokken, kantoorartikelen, prullenbakken, enz. ?Ik kan nog wel even doorgaan.

Duur!
Een andere reden die wellicht een obstakel zou kunnen vormen om over te gaan tot duurzame aankopen, is de gedachte dat deze producten veel duurder zouden zijn dan de niet-duurzame producten.? Maar in tegenstelling tot wat veel mensen denken liggen de prijzen niet ver uit elkaar. ?Je moet alleen geen appels met peren vergelijken. Design voorwerpen zijn logischerwijs altijd duurder dan bijvoorbeeld producten van Ikea. ?Maar als je een mooi exclusief ontwerp van nieuw materiaal vergelijkt met een mooi exclusief ontwerp van hergebruikt materiaal, zullen de prijzen niet veel verschillen.

Verrassend, een rijke geschiedenis en humor
Waarschijnlijk nog een reden om deze ontwerpen over het hoofd te zien is dat het begrip ‘duurzaamheid’ voor veel mensen nog steeds een alternatieve lading heeft. De ‘geitenwollen sokken’ onder de product vormgeving, waarin de duurzaamheid waarschijnlijk meer aandacht heeft gekregen dan het uiterlijk.

Maar juist de voorwerpen die van afgedankte materialen en afval zijn gemaakt laten een vooruitstrevende vormgeving zien. Door de verrassende combinatie van materiaal en functie krijgt het product meerdere lagen. De materialen hebben een zichtbare geschiedenis en dat leidt in hun nieuwe functie regelmatig tot een goede dosis humor.

Maatschappelijke duurzaamheid
Naast duurzaamheid van materiaal hebben de producten die zichtbaar zijn ge-upcycled nog een andere functie. Ze stimuleren maatschappelijke duurzaamheid. Ze inspireren op een positieve manier tot duurzamer gedrag. Door de zichtbaarheid van de vorige functie van het hergebruikte materiaal, maken ze mensen bewust van de waarde van afval en afgedankte materialen.

De kip of het ei?
De laatste en misschien wel belangrijkste reden dat deze groep duurzame gebruiksvoorwerpen over het hoofd wordt gezien door de consument is dat ze moeilijk te vinden zijn. Er is een grote belangstelling voor duurzaamheid, maar veel verder dan verschillende kasten van sloophout, kleding van biologisch katoen en kantoorartikelen van gerecycled papier gaat de collectie vooralsnog niet in design winkels en bekende warenhuizen.

Voor de consument is de keuzemogelijkheid tussen duurzaam product of geen duurzaam product helaas nog lang niet gelijkwaardig. Worden producten van hergebruikt materiaal niet ingekocht omdat de consument ze niet ziet zitten of zijn het de winkels en warenhuizen die het niet aandurven? De kip of het ei. Wie weet het?