Article

CRD - Stellingen

Verbindingen tussen ‘creatieve processen’ en ‘innovatie’

Grande finale Paul West Modeshow

Iedereen is blij met het resultaat van de show

All rights reserved

1. WAT? De kern: Wat is ‘Creatieve Innovatie’?
2. WIE, WAAR, WANNEER? De voorwaarden, waarden en de omgeving: Wat zijn de condities voor succesvolle creatieve innovatie?
3. HOE? De vormen: Hoe processen van creatieve innovatie te organiseren?

Wat?

1.1 De kern van ‘creatieve innovatie’ is de verbinding tussen ‘creatieve processen’ en ‘innovatie’.

1.2 In de participatieve ‘netwerksamenleving’ staan ‘betekenissen’ en ‘identiteiten’ centraal.

Voor het maken van keuzes is inzicht in en begrip voor de achtergronden ervan nodig. De context waarin de keuzes worden gemaakt is mede bepalend voor het resultaat.

1.3 Creatieve innovatie draait om het creëren en vormgeven van nieuwe betekenissen.

Iets over El Hema

1.4 Van functie naar betekenis: perspectiefverschuiving als ingang voor innovatie.

Als erfenis van de industrialisering van de samenleving wordt het denken vandaag nog steeds overheerst door het functionalisme. Functionele en efficiente productiemethoden hebben in belangrijke mate bijgedragen aan de welvaart van de westerse samenleving. Maar een ruime eeuw van vooruitgangsgeloof begint plaats te maken voor voortbestaansdenken. Bijvoorbeeld is er meer dan ooit in brede kring aandacht voor duurzaamheid. Wat is er anders dan eerst, vraag je je af? Alsof het voortbestaan van de mens niet altijd al belangrijk was? En we streven toch nog steeds naar geluk, welvaart en rechtvaardigheid? Kennelijk verandert de betekenis die we aan deze begrippen geven en ontstaat er een nieuwe kijk op alles.

1.5 Expressie, reflectie en uitwisseling van ideeen, ervaringen en identiteiten bepalen creatieve processen in de cultuur.

Cultuur is daarmee niet meer en niet minder dan het geven van betekenis aan maatschappelijke ontwikkelingen.

1.6 Zingeving, inspiratie en verbeeldingskracht en daarmee het vermogen een zinvol leven te leiden, ons cultureel kapitaal, gaan verder dan de economische en sociale dimensies ervan.

De Franse socioloog Pierre Bourdieu (1930-2002) definieert het begrip cultureel kapitaal als volgt: Het geheel van kennis, vaardigheden, aanzien en bekendheid op het gebied van cultuur. En de bekendheid ermee leidt dan vervolgens weer tot meer begrip.
Volgens de Marxistische theorie is de indeling in klassen bepaald door de toegang van de individu tot economisch kapitaal (productiemiddelen, grondstoffen en financiele bronnen) en tot de controle erover. Pierre Bourdieu maakt de vergelijking met de toegang van het individu tot culturele bronnen, om hiermee de tekortkomingen van het onderwijssyteem toe te lichten. Omdat het onderwijssysteem uitgaat van het gelijkheidsbeginsel, ziet het verschillen in culturele competentie bij kinderen van verschillende afkomst over het hoofd. Volgens Bourdieu krijgen kinderen uit de heersende klasse door hun opvoeding met de dominante cultuur (ook) de symbolische macht door hun ouders overgedragen.
Een stelling van Bourdieu is: Om dingen die ons niet bevallen anders te doen, moeten we er eerst anders naar leren kijken: verbeelding kan enorm krachtig zijn om verwachtingen vorm te geven.

1.7 Creatieve innovatie impliceert een ander perspectief op zaken: creatieve processen vormen de sleutel tot innovatie in organisaties, maatschappelijke, culturele en economische.

1.8 Creatieve professionals en culturele vormgevingsprocessen vormen de motor achter creatieve innovatie.

Project Bruce Mau in Guatemala

1.9 Design vormt een sleutelgebied. Designprocessen verbinden ‘creativiteit’ met ‘innovatie’ (Cox review ‘Creativity in Business’, UK 2005)

1.10 Een ondernemende instelling, waarin het nemen van risico’s ligt besloten maakt investeringen in nog niet gekende ideeen mogelijk.

Vragen

- Wordt innovatie gezien als noodzakelijk voor het voortbestaan van de onderneming, of als noodzakelijk kwaad?
- Leven wij in een tijdperk waarin echt wordt gewaardeerd dat we creatief zijn binnen organisaties?
- Of wordt creativiteit als lastig of zelfs als gevaarlijk ervaren?
- Hoe verhoudt cultuur zich tot economische en maatschappelijke ontwikkeling?
- Kan/moet iets dat betekenis heeft altijd een functie hebben?

Wie / wat / wanneer / waar?

2.1 Participatie is een kernwaarde voor het tot stand brengen van creatieve innovatie.

2.1 Creatieve innovatie komt alleen tot stand wanneer mensen en organisaties bereid zijn informatie en praktijken te delen en uit te wisselen. (sharing culture)

2.3 Nieuwe ideeën ontstaan steeds meer uit de dialoog tussen gebruikers en producenten, aanbieders en publieken, consumenten en fabricanten of dienstverleners.
Bij uitwisseling hoort ook een pro-actieve houding en het snel reageren op elkaar.

2.4 Creatieve innovatie is gebaseerd op een collectief proces waar professionele experts en amateurs samenwerken.

Voorbeeld Open ontwerpproces auto

2.5 Het totstandbrengen van ‘crossovers’ – tussen disciplines, werkterreinen, verschillende typen organisaties – is een voorwaarde voor creatieve innovatie.

Volgens Dany Jacobs is er grote behoefte aan ‘grensoverschrijdend denken’. Het organiseren van diversiteit en tegenspraak is nodig om tunnelvisies en zelfoverschatting te voorkomen. Het komt neer op het bewust organiseren van het randgebied tussen orde en chaos. Michiel Schwarz formuleerde het als volgt: ‘Een belangrijk kenmerk van de creatieve industrie is een proces van culturele convergentie’. Hij doelt hiermee op een groeiend aantal cross-overs tussen ontwikkelingen die in het verleden uitsluitend zouden hebben plaatsgevonden in afzonderlijke sectoren van de maatschappij, in het bedrijfsleven, de ‘oude’ media, de kunst- en cultuursector, het onderwijs. Met name digitale media vormen het hart van nieuwe dwarsverbanden tussen verschillende sectoren die tot ontwikkeling komen rond nieuwe vormen en praktijken. Overal zien we vervagende grenzen, kruisbestuivingen en tussenzones die ontwikkelingen op verschillende terreinen met elkaar verbinden.
Parallel aan de aandacht voor cultuur en creatieve industrie wordt er in de beleidsdiscussie veel gesproken over innovatie. De stelling van Schwarz is dat in de randgebieden rond de cultuursector, op de ‘kruispunten’ met andere terreinen, veel van de innovatie zal blijken te liggen. De essentie van de netwerksamenleving is dat er nieuwe connecties en dwarsverbanden ontstaan.
Cross-overs zijn daar daarmee van centraal belang voor de ontwikkeling van de creatieve economie.

2.6 Creatieve innovatie is een collectief en collaboratief proces, niet top-down en lineair, maar open en non-hierarchisch vormgegeven.

Voorbeeld Ein Hud

Zie ook : Presence & the design of trust (Galactic Hacker party)

2.7 Open Creatieve innovatie vraagt om een bepaalde attitude: de bereidheid van alle partijen zich over te geven aan een op participatie-gerichte, open vorm van organisatie en kennisuitwisseling (‘The Beach Ethic’).

Voorbeeld Pal West

2.8 Diversiteit. Het bijeenbrengen van diverse culturen en visies stimuleert het debat en verrijkt met nieuwe inzichten. Media. Duurzaamheid.

2.9 Betekenisgeving en vormgeving van identiteit zijn de ‘core business’ van de creatieve beroepen en de cultuursector.

Ontwerpers, kunstenaars en andere creatieve professionals kunnen de noodzakelijke impuls bieden om het innovatieproces in het teken te zetten van betekenisgeving (met expressie/reflectie als centrale kenmerken).
Zij kunnen een cruciale rol spelen in het verbeelden en tot stand brengen van creatieve innovatieprocessen.

Voorbeeld Jan Konings

2.10 Creatieve innovatie vereist nieuwe vormen van kennis en kennisuitwisseling (vandaar: Creative Resources Development).

The new sources of sustainable competitive advantage available to organizations have people at the centre – their creativity and talent, their inspirations and hopes, their dreams and excitement. The companies that flourish in this decade will do so because they are able to provide meaning and purpose, a context and frame that encourages individual potential to flourish and grow.
Lynda Gratton in Living Strategy (2000)

Vragen

- Waar kunnen creatieve impulsen vandaan komen?
- Gaan creatieve processen met een brede betrokkenheid niet ten koste van focus en kunnen ze dus wel concrete resultaten opleveren?
- Kunnen creatieve professionals zich wel verplaatsen in de vraagstukken van bedrijven en beleidsmakers?
- Wat is de rol van creatieve denkers in organisaties in innovatieprocessen?

Hoe?

3.1 Door crossovers en diversiteit te organiseren ontstaan andere/onverwachte inzichten en wordt vanzelfsprekendheid vermeden.

3.2 Regiseren en stimuleren van open en participatieve processen, waarbij de bronwaardigheid van iedere deelnemer voorop staat.

Dott 07

3.3 Verbindingen organiseren, daar waar ze relevant zijn en (nog) niet gezien worden door de direct betrokkenen

3.4 Bij nieuwe vormen van leiderschap staat inspiratie en coaching voorop.

3.5 Dialogen op gang brengen en het debat organiseren draagt bij aan uitwisseling, aanscherping en reflectie.

3.6 Nieuwe vormen van ontwerpprocessen, zoals ‘design thinking’, ‘transformation design’, ‘situation design’, ‘geo-design’, ‘co-creation’ en creatieve labs.

3.7 Ontwikkeling van een breed cultureel besef en ondernemerschap samenbrengen.

3.8 spelen

3.9 lenen

3.10 leren

Vragen

No comments

Leave a comment